Maatschappelijke onrust

Uit SCP-data rondom tevredenheid en vertrouwen in de Nederlandse instituties en democratie blijkt dat de tevredenheid met de democratie in de afgelopen decennia redelijk stabiel is gebleven.

BZK ziet vragen rond vertrouwen en wantrouwen in instituties als relevante achterliggende factoren voor beleidskwesties op meerdere terreinen. Het doel van deze expertsessie is om op hoofdlijnen de stand op te maken van de kennis op dit terrein en om daarnaast handelingsperspectieven voor de overheid te identificeren in de omgang met institutioneel wantrouwen.

De Veiligheidsstrategie voor het Koninkrijk der Nederlanden legt de nadruk op de verwevenheid van verschillende dreigingen en beschrijft zeven doorsnijdende thema's die de samenhang tussen de dreigingen laten zien. Dit dreigingslandschap vertaalt zich vervolgens in een integrale strategische koers en integrale sturing op nationale veiligheid.

Met dit doorlopend onderzoek brengt het SCP periodiek de stemming in ons land in kaart en peilt het vertrouwen van Nederlanders in de politiek en instituties. Uit de resultaten blijkt dat de stemming halverwege 2023 nog steeds negatief is in vergelijking met de afgelopen vijftien jaar.

De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur, de Raad voor het Openbaar Bestuur en de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving komen in dit advies tot de conclusie dat er sprake is van een stapeling van onwenselijke brede welvaartsverschillen tussen regio’s in Nederland. Zij vinden dat er daarom in de volle breedte van het overheidsbeleid meer aandacht en ruimte voor de structurele ontwikkeling van regio’s nodig is. Alleen dan kan er sprake zijn van een toekomst met brede welvaart, in élke regio in Nederland.

Het Sociaal en Cultureel Planbureau kijkt in de reeks Verschil in Nederland naast economisch kapitaal ook naar de verdeling van andere hulpbronnen: sociaal, cultureel en persoonskapitaal. Het hebben van een netwerk dat steun biedt of je verder helpt; kunnen voldoen aan wat de moderne maatschappij van iemand vraagt (zoals het kunnen gebruiken van een computer of de Engelse taal spreken); niet alleen fysiek gezond zijn, maar ook mentaal; en hoe je eruitziet: het zijn allemaal elementen die bepalend zijn voor posities in de samenleving, en die de kansen van mensen kunnen vergroten of beperken.

De Atlas van Afgehaakt Nederland verkent de ruimtelijke weerslag van de verschillende vormen van ‘afhaken’, zoals die onder meer door de Commissie Remkes, Andrés Rodríguez-Pose, Floor Milikowski, het SCP en Caspar van den Berg op de politiek-maatschappelijke agenda zijn gezet. Welke mensen en welke groepen haken af? En op welke plekken haken veel mensen af? Welke ruimtelijke patronen van ‘afgehaaktheid’ zijn er te onderscheiden in Nederland? Wat zijn de oorzaken en omstandigheden die tot afhaken leiden? Welke samenhang is er met sociale, economische en culturele factoren?

De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) moet vaststellen dat het draagvlak voor het handelen van de overheid niet vanzelfsprekend meer is. Steeds vaker wordt haar optreden met argwaan bekeken. Dat tast de slagkracht van de overheid aan. Waarom treden mensen hun overheid steeds vaker met wantrouwen tegemoet? Wat is nodig om de relatie tussen overheid en burger te herstellen? Het waren deze vragen die de Raad aanzette om in de zomer van 2021 een verkenning naar het gezag van de overheid op te starten.

Een beschouwing over de regionale dimensie van maatschappelijk onbehagen, die uitmondt in handelingsperspectieven voor de Rijksoverheid.

Een kritische beschouwing van de stand van zaken op het gebied van fear of crime studies, bezien vanuit het perspectief van de zo begeerde 'maatschappelijke impact'.

Dit essay gaat in op de vraag hoe je als vertegenwoordiger van de landelijke overheid gerichter en beter kunt luisteren naar wat er in de samenleving speelt.

Analyse van de voedingsbodem van de ordeverstoringen in vier Noord-Brabantse steden.

Voor u ligt de MIA (Maatschappelijke Impact Afwegen): een instrument voor een snelle weging van de impact van een beleidskeuze op maatschappelijke stabiliteit, sociale cohesie en onbehagen. Dit instrument helpt beleidsmakers om te bespreken wat de mogelijke impact van beleid is op hoe wij samen leven en wonen, op verschillen tussen groepen mensen en op hoe mensen zich verhouden tot de overheid. De MIA heeft een theoretische basis, maar biedt een praktisch stappenplan.

Het Regionaal Bestuurlijk Politie Overleg (RBPO) heeft aan het Verwey-Jonker Instituut en de Rijksuniversiteit Groningen gevraagd om een analyse uit te voeren van maatschappelijke onrust in Noord-Nederland op basis van enkele concrete casussen. En om op grond daarvan tot praktische inzichten te komen en een handelingsperspectief (richtinggevend) te bieden voor het openbaar bestuur.

In dit verslag van het ministerie van Algemene Zaken over de jaarlijkse dag voor communicatieprofessionals bij de Rijksoverheid worden de handvatten verwoord die werden geboden tijdens de verschillende workshops van de communicatiedag.

Door het ministerie van BZK is aan Bureau Beke gevraagd om een onderzoek uit te voeren naar mogelijke aanpak tegen niet-strafbare problematische gedragingen.

Dit rapport heeft tot doel de instrumenten in kaart te brengen die een gemeente c.q. een burgemeester ten dienste staan om problematisch gedrag met ondermijnende effecten tegen te gaan.

In deze verkenning wordt ingegaan op de vraag wat het betekent als de overheid in crisismodus blijft staan.

Op deze website staan meer dan 150 verwijzingen naar leer- en ondersteuningsaanbod voor gemeenten op het gebied van maatschappelijke stabiliteit.

Ontdek hoe u kunt worden geholpen bij het omgaan met maatschappelijke onrust en ongenoegen in uw gemeente.