Welk verhaal vertel jij om ondermijning te bestrijden?
- Georganiseerde ondermijnende criminaliteit -
Credible messengers in de aanpak van ondermijning. Wie zijn dit precies en hoe dragen ze bij aan het vergroten van de maatschappelijke weerbaarheid van jongeren? Onder credible messenger verstaan we voor jongeren aansprekende personen die inspireren en eraan bijdragen dat jongeren op het rechte pad blijven. Samen met de Avans Hogeschool gaat het RIEC de uitdaging aan om meer onderzoek te doen naar het inzetten van geloofwaardige boodschappers. Maryam EL-Rahmouni (Projectleider Maatschappelijke Weerbaarheid) vertelt ons meer, deelt de uitkomsten en de gehele interviews. Daarnaast informeren we in dit artikel over de voortgang van het landelijke en regionale programma tegen mensenhandel, bieden we tools aan die inzichten en handelingsperspectief bieden bij deze aanpak en vertelt Raymond Venema, ketenregisseur Gooi & Vechtstreek, waarom deze tools zo belangrijk zijn. Lees gauw verder!
Credible messengers in de preventieve aanpak van ondermijning
De preventieve aanpak van ondermijning wordt steeds belangrijker. Een Pact voor de Rechtsstaat beschrijft: “Repressie en preventie horen onlosmakelijk bij elkaar. Een zinvolle benadering van georganiseerde drugscriminaliteit is niet alleen een kwestie van repressieve maatregelen, maar ook van investeringen in preventie en het wegnemen van aantrekkingskracht van drugscriminaliteit. Zo bezien horen repressie en preventie bij elkaar. Repressie zonder preventie is eindeloos, preventie zonder repressie is tandeloos. Ze dienen gecombineerd en op elkaar afgestemd te worden.”
Ook het RIEC Midden-Nederland zet zowel in op repressie als preventie in de aanpak van drugscriminaliteit in de regio. In dit artikel vertellen we over het inzetten van positieve rolmodellen, hier ‘Credible Messengers’ genoemd, om de maatschappelijke weerbaarheid van jongeren te vergroten. Het RIEC Midden-Nederland ging samen met studenten van Avans Hogeschool de straat op (bekijk de pitch) en interviewde verschillende Credible Messengers. Maryam, projectleider Maatschappelijke Weerbaarheid bij het RIEC vertelt graag meer over wie Credible Messengers zijn, wat ze doen en hoe ook jij ze in kan zetten!
Credible messengers: wie zijn ze?
Maryam: “Uit het onderzoek dat we samen met studenten van Avans Hogeschool uitvoerden, blijkt dat een Credible Messenger een aantal kenmerken heeft. Zo moet de Messenger in staat zijn diens kennis en ervaringen over te brengen op jongeren, te helpen bij de aanpak van problemen die de jongeren tegenkomen in het leven en ze daarin te begeleiden. Ze worden omschreven als betrokken, empathisch, overtuigend en behulpzaam. Vaak hebben ze zelf een verleden met criminaliteit, hebben ze connecties met hulpdiensten en kunnen ze goed omgaan met weerstand. Credible Messengers zijn moeders, vaders, jongeren of professionals die begrijpen hoe het is om in een ondermijningsgevoelig klimaat op te groeien en wat voor verleidingen er spelen in de (digitale) leefwereld van een jongeren. Er zijn dus verschillende Credible Messengers die op verschillende doelgroepen kunnen worden ingezet. Het ligt aan welke boodschap je naar wie wil zenden en wie daarvoor de juiste boodschapper is. De boodschapper moet ‘feeling’ hebben met de doelgroep voor wie de boodschap is bedoeld.”
Credible Messengers: wat doen ze?
Nu we weten hoe Credible Messengers eruit zien, zijn we benieuwd naar hoe zij hulp bieden aan jongeren die al in de criminaliteit zitten of daarnaar neigen. Maryam: “een Credible Messenger stimuleert gedragsverandering, biedt begeleiding zodat jongeren bedreigingen herkennen en kansen aan kunnen grijpen. Ze zijn vaak 24/7 bereikbaar voor jongeren, omdat goede relaties bij kunnen dragen aan het vergroten van de zelfperceptie van de jongeren. Tot slot zijn Credible Messengers ook in staat te netwerken in de omgeving van de jongeren waardoor probleemgedrag in het netwerk van de jongeren kan worden herkend.”
Wil je alle interviews lezen met Credibele Messengers en zo zelf ontdekken wie ze zijn en welk verhaal ze vertellen? Lees dat dan hier!
Credible Messengers: hoe zet jij ze in?
Hoe kun jij als partner in de Veiligheidscoalitie Credible Messengers inzetten? Maryam: “We vinden de Credible Messengers in de wijk, en dat is ook waar je ze inzet. Je vindt ze terug als vrijwillgers of als bijvoorbeeld jongerenwerkers die iets terug willen geven aan de wijk waarin ze zijn opgegroeid. Maar niet alleen lokale Credible Messengers kunnen ingezet worden. Onlangs heeft het regioprogramma Straatwaarde(n) op Instagram bijvoorbeeld een landelijk figuur ingezet door de acteur Walid Benmbarek van Mocromaffia tot jongeren te laten spreken. Zijn boodschap: "Je kunt maar één keer nee zeggen!" Of wordt boxer Regilio bijvoorbeeld door Bureau HALT ingezet om zijn persoonlijke verhaal te delen met jongeren. Het Platform Stop Ondermijning Samen biedt middels storytelling verhalen van en voor jongeren. Lees of hoor bijvoorbeeld het verhaal van Jaghja die verzeild raakte in de wereld van hasj. Maar ook Kapot Sterk, een weerbaarheidsprogramma voor kinderen in groep 7 en 8 van de basisschool, draagt bij aan het vergroten van de weerbaarheid van jongeren. Ook daar maakt de credible messenger het verschil.”
Aanpak van Mensenhandel: wat kun jij doen?
Het werven, vervoeren, overbrengen, opnemen of huisvesten van een persoon, met gebruik van dwang (in brede zin) en met het doel die persoon uit te buiten is de definitie van mensenhandel volgens de Nationale Rapporteur Mensenhandel. Het is een van de ernstigste misdrijven die er zijn en tegelijkertijd moeilijk in harde cijfers uit te drukken. Maar met een schatting van jaarlijks tussen de 5.000 en 7.500 slachtoffers in Nederland, is het tegengaan van mensenhandel en slachtoffers hulp bieden van groot belang.
Ontwikkelingen en ambities
“Mensenhandel is een van de ernstigste misdrijven die er bestaan. Het past niet in een rechtstaat dat er mensen zijn die als tweederangsburgers behandeld worden, uitgebuit, gedwongen dingen te doen die zij vrijwillig nooit zouden doen en, diensten te verrichten die zij niet willen verrichten. En het past niet in een rechtstaat dat er mensen zijn die niet gezien worden en die zich niet beschermd voelen door die rechtstaat (…)” Zo start de ‘Voortgangsbrief programma samen tegen mensenhandel’ van 18 november jl. aan de Tweede Kamer. Uit de voortgangsbrief komt naar voren dat er de afgelopen jaren onder het landelijke programma al goede stappen zijn gezet; voorkomen dat mensen slachtoffer worden; (mogelijke) slachtoffers snel en adequaat signaleren en ondersteunen; daders zoveel mogelijk frustreren. De staatssecretaris geeft echter ook aan dat er versteviging van de aanpak nodig is. Hierbij gaat het om de versteviging op alle vlakken; van de regionale en gemeentelijke aanpak, versteviging van de strafrechtelijke inzet, verstevigen zorgaanbod tot verstevigen van signaleren mensenhandel.
Het Kompas: hoe pakken we mensenhandel aan?
Binnen onze regio Midden-Nederland is de aanpak van mensenhandel vanzelfsprekend ook een prioriteit en wordt er door zowel zorg- als veiligheidspartners ingezet op het behalen van de gestelde ambities. Als onderdeel van het landelijke programma zijn afgelopen tijd een aantal interessante en zeer behulpzame producten/instrumenten gepresenteerd, die we graag onder de aandacht brengen. Zo is er vanuit VNG en CoMensha een Kompas en Longread gepresenteerd, waar de Ketenregisseurs uit onze regio een mooie inhoudelijke bijdrage aan hebben mogen leveren.
Raymond Venema, Ketenregisseur mensenhandel regio Gooi en Vechtstreek: “Elke gemeente in Nederland moet in 2022 een duidelijke aanpak tegen mensenhandel hebben. Wij zijn 1,5 jaar geleden begonnen met een brainstormsessie met diverse experts op uitnodiging van het coördinatiecentrum tegen mensenhandel en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Dit heeft geleid tot het onlangs gelanceerde kompas aanpak mensenhandel. Vanuit mijn rol als inhoudelijk expert, meekijker en -lezer kan ik zeggen dat we trots kunnen zijn op het kompas. Hét Kompas bevat informatie over onder andere aard en omvang van mensenhandel, wetgeving en rollen en verantwoordelijkheden van gemeenten. Het is een toegankelijk tool, met voorbeelden, downloads en achtergrond informatie.” Hét Kompas gaat in op: wat is mensenhandel? Hoe pak je mensenhandel aan? En wie heb je daar op welke wijze bij nodig? Je vindt Het Kompas hier en een toelichtende trailer over het Kompas hier.
Longread: inzicht door verhalen
Naast het kompas is er ook een longread gemaakt. Raymond: “Door het lezen van verhalen van slachtoffers en professionals krijg je nog meer inzicht in de verschillende vormen van mensenhandel en welke professionals zich bezig houden met preventie, signalering, opsporing, handhaving en zorg&opvang. Mensenhandel is een veelkoppig monster is dat goed gedijt in de schaduw van de samenlevingen. Om goed te kunnen signaleren heb je deze tools nodig.” Benieuwd naar de longread met verhalen? Je leest het hier!
Meer weten?
Informatie over de aanpak mensenhandel is opgenomen in de Apothekerskast. Voor professional kan het Kennisplatform Ondermijning (KPO) ook handige tools bieden in de aanpak tegen mensenhandel. Mocht je nog vragen hebben kun je contact opnemen met Lexa van Daalen, Ketenregisseur aanpak Mensenhandel.
Wist je dat....?
Er staan weer nieuwe "Wist je datjes?" online. Wist je bijvoorbeeld dat jongeren niet alleen steeds vaker betrokken zijn bij cybercrime, maar ook steeds meer zelf het slachtoffer zijn? Lees dit en wat je verder nog niet wist, hier.
