Trends en actualiteiten Veiligheid en Zorg

Trends en actualiteiten Veiligheid en Zorg

Investeer in de jongeren, zeker tijdens de coronacrisis!
Strenge coronamaatregelen, verveling, anti-overheids- en anti-politiesentiment en opruiing op sociale media. Nu de coronamaatregelen weer strenger worden, bekijken we in deze nieuwsbrief wat we van de afgelopen maanden kunnen leren ten behoeve van het programma Veiligheid en Zorg. We hebben ‘pop-up rellen’ gezien in enkele steden en vertellen hoe we jongeren in het vervolg beter kunnen bereiken. Hierbij geven we enkele goede voorbeelden van bijvoorbeeld de inzet van influencers of jongerenwerkers, wat naast de update die gedaan wordt voor de Handreiking jaarwisseling 2020, bij kan dragen aan een rustig verloop van Oud en Nieuw. Daarnaast besteden we aandacht aan kwetsbare personen met verward gedrag, zo is er een nieuw landelijk meldpunt Zorgwekkend Gedrag en is het Zorg-en Veiligheidshuis Gooi en Vechtstreek gestart met het casusoverleg ‘Verward gedrag en Gevaarsrisico'.

Relletjes en opruiing via sociale media: op naar oud en nieuw?
In o.a. armere wijken in Den Haag, Utrecht en Amersfoort ontstonden van de zomer relletjes toen groepjes jongeren na bloedhete weken en maanden van gedwongen thuis zitten door het wegvallen van school en bijbaantjes, de brandkranen open draaiden en de politie met stenen en vuurwerk bekogelden. Het duurde niet lang of deze onrust sloeg over in onze regio. Uit een analyse van de situatie in de wijk Kanaleneiland (Utrecht) bleek dat de relschoppers niet één duidelijke reden hadden om de straat op te gaan. Zo zegt Petra Nijmeijer, directeur openbare orde en veiligheid van de gemeente Utrecht, in een interview met het AD: ‘Het was een cocktail, met als ingrediënten onder andere corona, verveling, hitte, oproepen op sociale media om rotzooi te gaan trappen, kopieergedrag en anti-overheids- en anti-politiesentiment.’ Met het oog op de feestdagen en daarmee op Oud en Nieuw: wat kunnen we hiervan leren?

Sluit aan bij de beleving van jongeren via influencers en ervaringsdeskundigen
Om in de toekomst rellen voor te zijn en escalatie te voorkomen, is het voor gemeenten raadzaam aansluiting te vinden bij de belevingswereld van deze jongeren. Zo wil gemeente Utrecht influencers en ervaringsdeskundigen ‘met een verleden’ inzetten om jongeren te bereiken die afglijden richting de criminaliteit. De reden hiervoor is dat zij jongeren kunnen aanspreken die de gemeente ondanks veel inzet moeilijk of niet kan bereiken. Hard politieoptreden en het negatief wegzetten van de ouders (‘slechte opvoeding’) of de jongeren (‘asotuig’) helpt niet. Integendeel, dit versterkt sociale tegenstellingen juist. Beter is hun sociale context serieus te nemen, proberen te begrijpen en te duiden. De inzet van deze influencers of ervaringsdeskundigen kan daarmee het bewustzijn van de jongeren vergroten.

Ook een rol voor jongerenwerkers, sportcoaches en jeugd- en wijkagenten
Daarnaast is er een belangrijke rol voor jongerenwerkers weggelegd door bijvoorbeeld samen met buurtbewoners én politie het gesprek aan te gaan met jongeren op straat: wat beweegt jou, wat motiveert jou, en waar kunnen wij een rol spelen in de samenleving? Dat deed ook jongerenwerker Ibrahim uit Amersfoort. Samen met collega’s ging hij proactief de straat op,stuurde bij en kalmeerde daar de gemoederen. Doordat jongerenwerkers zich bemoeien met wat er speelt op straat, laten ze zien dat ze zich verantwoordelijk voor de jongeren voelen. Juist die betrokken houding helpt om jongeren bij te sturen als dat nodig is. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor voetbalcoaches én jeugd- en wijkagenten die zichtbaar aanwezig zijn en die jongeren op een positief-constructieve manier en vanuit een persoonlijke relatie kunnen aanspreken op hun gedrag.

Én investeren in de jongeren zelf
Daarnaast zijn juist nu duurzame activiteitenprogramma’s, talentontwikkeling en het creëren van kansen op het gebied van werk en opleiding van groot belang. Kortom, investeren in alle jongeren, juist nu in de coronacrisis, is tot slot ook van belang om maatschappelijke onrust te voorkomen.

Met dank aan Femke Kaulingfreks, lector Jeugd en Samenleving aan Hogeschool Inholland.

Update Handreiking jaarwisseling 2020
De komende weken vindt er een update plaats van de lade Veilige Feestdagen in de apothekerskast, zodat deze voor de jaarwisseling van 2020 weer voorzien is van de meest recente aanpassingen qua wet- en regelgeving, maar ook van de relevante ervaringen/leermomenten van 2019. 

Nieuws in relatie tot kwetsbare personen met verward gedrag
In dit artikel gaan we in op de ontwikkeling van een nieuw landelijk meldpunt Zorgwekkend Gedrag en de werking daarvan. We geven voorbeelden van meldingen die bij een dergelijk meldpunt binnenkomen. Daarnaast is er in Gooi en Vechtstreek gestart met het casusoverleg ‘Verward gedrag en Gevaarsrisico’. Daarmee is er nu voor de gehele regio Midden-Nederland een mooi aanbod voor deze complexe doelgroep in de Zorg-en Veiligheidshuizen. Ook vertellen we over de subsidieoproep ‘kwetsbare personen’.

Politie ontlast door nieuwe landelijke meldpunt Zorgwekkend Gedrag
Er is sinds deze week een nieuw gratis landelijk meldpunt Zorgwekkend Gedrag 0800-1205. Maakt iemand zich zorgen over een kwetsbare medeburger met onbegrepen, verward gedrag, dan belt hij dit nummer en wordt doorverbonden naar het lokale meldpunt in de buurt. De politie is blij met deze centrale ingang: het ontlast de telefoonnummers 112 en 0900-8844 van de politie, het zorgt ervoor dat mensen direct passende hulp krijgen van hulpverleners (niet via de politie) én belangrijker nog, het kan ook meer preventief werken. Het idee is dat als mensen hun zorgen eerder melden bij dit meldpunt en hulpverleners snel de juiste zorg en ondersteuning bieden, dit overlast of escalaties kan voorkomen. Nu wordt vaak (pas) de politie gebeld als sprake is van ernstige zorgen, overlast of escalaties.

Het landelijke nummer is van groot belang voor mensen die om wat voor reden ook niet in contact komen met hulpverlening. Mensen die zich schamen om hulp te vragen of niet weten waar ze terecht kunnen met hun problemen. Als omwonenden of familie hulp willen bieden of hulp willen inschakelen, weten ze vaak niet waar te beginnen. Dat probleem is nu opgelost met het landelijk meldnummer. De professionals van dat meldpunt adviseren mensen over hoe zij met de zorgelijke situatie kunnen omgaan en hoe zij de persoon waarover zij zorgen hebben het beste kunnen helpen. Als het nodig is kan er ook professionele hulp worden ingeschakeld.

Voorbeelden van meldingen bij het Flevolandse meldpunt
De lancering van het nieuwe meldnummer door staatssecretaris Paul Blokhuis vond plaats in Midden-Nederland, bij het regionale meldpunt Vangnet en Advies van de GGD Flevoland. Dit is een goed functionerend meldpunt met een voorbeeldfunctie voor heel Nederland. De politie is er ook heel tevreden mee. Bij dit meldpunt komen gemiddeld 30 meldingen per week binnen. Drie voorbeelden:

  • Politiemelding: Politie kreeg melding, er zou iemand uit het raam schreeuwen dat diegene hulp nodig had. Betrokkene kwam verward over op politie en dacht dat de afstandsbediening een telefoon was. Er werd tegen de afstandsbediening gesproken.
  • Thuiszorg: Betrokkene doet er veel aan om thuis te kunnen blijven wonen maar er lijkt sprake van teloorgang. De katten doen hun behoefte in huis, betrokkene laat onvoldoende ondersteuning toe van de zorg waardoor huidletsel ontstaat. Voeding wordt een aandachtspunt.
  • Woningcorporatie: Na huurachterstand krijgt men geen contact met betrokkene. In tuin en woning liggen veel lege drankflessen.

Aanpak ‘Verward gedrag en Gevaarsrisico’
Na de Zorg- en Veiligheidshuizen in de regio’s Utrecht en Flevoland is nu ook in Gooi en Vechtstreek het casusoverleg ‘Verward gedrag en Gevaarsrisico’ gestart. Met veel enthousiasme en commitment trapten de partners op 17 september de eerste keer af. Dit betekent dat gemeenten en ketenpartners onder regie van het ZVH aan de slag kunnen. Er is nu voor de gehele regio Midden-Nederland een mooi aanbod voor die zeer complexe doelgroep op het snijvlak van Zorg en Veiligheid. Meer info over de aanpak van personen met verward gedrag en gevaarsrisico is te vinden in de apothekerskast.

Subsidieoproep kwetsbare personen
Een relevante subsidieoproep ZonMw isProeftuinen: zicht op de groep mensen met een (psychische) kwetsbaarheid”. Regio’s kunnen tot 12 november een projectplan indienen om op gemeentelijk niveau meer zicht te krijgen op de groep mensen met een (psychische) kwetsbaarheid met extra zorg en ondersteuningsbehoefte. Als proeftuin wordt de eigen werkwijze doorontwikkeld en/of geëxperimenteerd met een nieuwe werkwijze. Lees hier meer.

Programmamanager verbinding zorg en veiligheid Myriam Kooij en projectleider Lisanne Drost hebben hier wel ideeën bij, dus kom gerust op de lijn als jouw gemeente hier mogelijk belangstelling voor heeft, via myriam.kooij@rvs-mn.nl of lisanne.drost@rvs-mn.nl.