Straatwaarde(n) neemt deel aan symposium over Italiaanse aanpak van maffia en kick-off aanpak jonge aanwas succes
Kunnen we in Nederland wijze lessen leren van de Italiaanse maffia-aanpak? En hoe creëer je met behulp van vrijwilligers een hoge mate van maatschappelijke betrokkenheid? Straatwaarde(n) deed hiermee ervaring op tijdens het symposium ‘Il metodo Italiano’. Ook vond in de gemeente Vijfheerenlanden de aftrap plaats van de overkoepelende aanpak jonge aanwas.
Op woensdag 5 oktober vond het symposium “Il metodo Italiano”, oftewel de Italiaanse aanpak van de maffia plaats. Straatwaarde(n) mocht tijdens dit symposium een werksessie rondom het Italiaanse Libera programma hosten. Libera is een NGO met 40 vaste werknemers en duizenden vrijwilligers en is een preventief programma dat zich richt op maatschappelijke weerbaarheid en maatschappelijke betrokkenheid m.b.t. de Italiaanse maffia en de daaromheen georganiseerde criminaliteit.
Overeenkomsten Libera en Straatwaarde(n)
Veel speerpunten van het programma vertonen overeenkomsten met het Straatwaarde(n) programma. Libera is onder andere actief in verschillende maatschappelijke organisaties, maar ook bijvoorbeeld op scholen en heeft een netwerk in alle Italiaanse regio’s. Don Giorgio Checchi (priester en vrijwilliger) en Giulia Baruzzo (werknemer Libera) waren de Italiaanse gastsprekers. Zij hebben de deelnemers meegenomen in de wereld van de Italiaanse Libera. Twee elementen die eruit sprongen tijdens de werksessies waren het creëren van maatschappelijke betrokkenheid als het gaat om de aanpak van de maffia in Italië en Liberi di Sceglieri (freedom to choose) voor gezinsleden van Italiaanse maffialeden.
Maatschappelijke betrokkenheid
Sinds tientallen jaren beheerst de aanpak van de maffia de veiligheidsagenda’s in Italië. Gedurende de jaren is de overheid erachter gekomen dat ze dit vraagstuk niet alleen als professionals kunnen oplossen. De strijd tegen de Italiaanse maffia is niet alleen van de overheid in Italië, maar juist ook van de inwoners van Italië. Door de jaren heen hebben ze een netwerk opgezet van duizenden vrijwilligers die door middel van trainingen het Libera programma vertegenwoordigen in de maatschappij. Door dit goed op te zetten creëer je een netwerk van vrijwilligers dat je voor verschillende interventies kan inzetten. Als de overheid goederen, bedrijven, huizen etc. in beslag neemt van de maffia, worden deze altijd teruggegeven aan de maatschappij om deze vervolgens in te zetten in maatschappelijke trajecten. Zo heeft de overheid een villa in beslag genomen en deze vervolgens de bestemming pizzeria gegeven. Libera participeert in deze projecten door de villa een maatschappelijke bestemming te geven, iets wat alleen mogelijk is door het uitstekend functionerende netwerk van vrijwilligers.
Liberi di Sceglieri (freedom to choose)
Het programma Straatwaarde(n) probeert om in (Midden-) Nederland doorgroeiers uit de drugscriminaliteit een nieuw leven te bieden middels een project als “jouw uitweg”. Dit gebeurt in samenwerking met onder andere de andere RIEC’s m.b.v. een baan of woning toekomstperspectief te bieden. Ook wordt geprobeerd doorgroeiers uit hun omgeving te halen omdat zij in die omgeving in de verleiding komen om (opnieuw) betrokken te raken met de drugscriminaliteit. De uitvoering van dergelijke plannen is in de praktijk echter complex, o.a. vanwege het ontbreken van een duidelijke probleemhouder. Libera heeft een programma als “jouw uitweg” al wel doorontwikkeld. Hierbij geeft het programma de gezinsleden van de Italiaanse maffioso de kans om een nieuw leven op te bouwen op een andere plek in Italië. Ze verplaatsen gezinsleden of hele gezinnen naar een andere plek en zorgen, door hun maatschappelijke netwerk/vangnet, dat ze daar een nieuw bestaan kunnen opbouwen. Hoge maatschappelijke betrokkenheid is randvoorwaardelijk om dergelijke langdurige trajecten van gemiddeld drie jaar vorm te geven.
Vrijwilligers helpen mee aan bestrijding criminaliteit
Nederland kan baat hebben bij de ervaring die in Italië wordt opgedaan. Vooral het inzetten op maatschappelijke betrokkenheid is een onderwerp waar nog grote stappen in te maken zijn. Daar waar het in Nederland gebruikelijk is dat de bestrijding van criminaliteit aan professionals wordt overgelaten, zijn in Italië duizenden vrijwilligers iedere dag bezig met het preventief bestrijden van de Italiaanse maffia. Mogelijk dat Nederland hier een aantal lessen uit kan leren.
Kick-off overkoepelende aanpak jonge aanwas succes
Donderdag 29 september vond de kick-off/ netwerkbijeenkomst Aanpak jonge aanwas voor de gemeente Vijfheerenlanden (met focus op de wijk de Hagen in Vianen) plaats. De (overkoepelende) aanpak richt zich in district West naast Vijfheerenlanden ook op de gemeenten IJsselstein en Nieuwegein. Marieke van Dijken organiseerde de bijeenkomst in haar rol als projectleider voor de gemeente Vijfheerenlanden. Met de aftrap door burgemeester Sjörs Frohlich volgde een afwisselend programma dat bestond uit presentaties, de beantwoording van duivelse dilemma’s, de mobiele escaperoom ‘Foute Centen’ (in een nagebouwd drugslab), het kijken en nabespreken van de documentaire van The Movement, de film ‘Zweven’ en de beslisboom. Er waren professionals aanwezig uit zowel het sociale domein als het onderwijs- en veiligheidsdomein.
