Vluchtelingenstromen uit Oekraïne en de verhoogde kans op mensenhandel
In dit nieuwsitem delen we actuele informatie rondom de zorgen en geruchten over mensenhandel en mensensmokkel ten aanzien van Oekraïense vluchtelingen. Daarnaast gaan we in op de taak van gemeenten om vluchtelingen op te vangen en delen we handreikingen en e-learnings die hierbij ondersteuning kunnen bieden.
Verhoogde kwetsbaarheid maar nog nauwelijks concrete signalen
In de vorige nieuwsbrief schreven we al over de verhoogde kwetsbaarheid van vluchtelingenstromen als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Het Expertisecentrum Mensenhandel en Mensensmokkel (EMM) brengt daarom periodiek een strategisch intelligence beeld uit om te informeren over actuele signalen en situaties. Dit eerste beeld is in samenwerking met de nationale politie, de KMar, de NLA en de IND gemaakt. De conclusie is dat er eind maart op nationaal en Europees niveau nog nauwelijks concrete signalen van mensenhandel of mensensmokkel waren. Om een betrouwbaarder beeld te schetsen, wordt een dergelijk beeld periodiek gedeeld en in de toekomst ook opgesteld samen met het Rode Kruis, CoMensha en VluchtelingenWerk Nederland.
Gemeenten en particulieren spelen belangrijke rol in opvang Oekraïners
Vanwege de komst van (mogelijk) vele vluchtelingen uit Oekraïne naar Nederland en de noodzaak om op korte termijn veel opvangplekken te realiseren, heeft het Kabinet op 17 maart 2022 het Veiligheidsberaad en de voorzitters van de veiligheidsregio’s verzocht de realisatie van opvang van Oekraïense vluchtelingen te coördineren. Daarbij hebben zij deze handreiking Gemeentelijke Opvang Oekraïners (GOO) uitgegeven die ingaat op het opzetten en beheren van de gemeentelijke locaties, evenals het organiseren van overige dienstverlening onder verantwoordelijkheid van de gemeente (bijvoorbeeld onderwijs en zorg).
Daarnaast is ook de handreiking Particuliere Opvang Oekraïners (POO) beschikbaar. Deze handreiking gaat in op de vluchtelingen die niet op gemeentelijke opvanglocaties worden opgevangen, maar in een gasthuishouden of een andere geschikte locatie. De handreiking POO biedt informatie over hoe particuliere opvang een geschikte opvangplek kan aanbieden, waar op gelet moet worden en welke voorzieningen voor de gasten beschikbaar dienen te zijn.
Het is belangrijk dat opvanglocaties, maar ook particulieren, bewust worden van de risico’s van mensenhandel en dat ze deze kunnen signaleren. De e-learning Herkenning mensenhandel van het Rode Kruis is hiervoor goed bruikbaar. Ook Het CCV biedt verschillende e-learnings mensenhandel aan die ingaan op het herkennen van mensenhandel in de praktijk en hoe te handelen bij constatering van deze signalen.
