Knelpunten in uitvoering Wzd: we hebben er last van en willen er wat mee!
- Veiligheid en Zorg -
In deze nieuwsbrief lees je onder meer over de samenloop tussen de Wet Verplichte ggz (Wvggz) en Wet Zorg en dwang (Wzd), die in de praktijk zorgt voor allerlei knelpunten. De bovenregionale projectleider Wvggz MN schetst verschillende oplossingsrichtingen. Daarnaast is er aandacht voor de wijzigingen binnen de Wet langdurige zorg. Zo is er per 1 januari 2021 voor cliënten met een psychische stoornis een directe toegang tot deze zorg. Ook staan we stil bij mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB). In bijna 50% van de complexe casuïstiek op het snijvlak van zorg en veiligheid zijn er aanwijzingen dat er een LVB speelt. (Jonge) mensen met een LVB zijn kwetsbaarder om slachtoffer van criminaliteit te worden, maar ook om (onbewust) dader te zijn.
Van knelpunten naar oplossingsrichtingen binnen de Wvggz en de Wzd
Sinds 1 januari 2020 gelden twee wettelijke kaders voor verplichte zorg: een bij psychische problematiek (Wvggz) en een bij een verstandelijke beperking dan wel psychogeriatrische problematiek (Wzd). In de samenloop van beide wettelijke kaders leidt dit tot problematiek in de beoordeling, toeleiding en beschikbaarheid van (crisis)zorg. Bianca den Outer, bovenregionaal projectleider Wvggz bij bureau RVS Midden-Nederland heeft in kaart gebracht welke problemen er in de praktijk spelen, een uitgebreide analyse uitgevoerd en mogelijke oplossingsrichtingen geschetst.
Gemeenten, Openbaar Ministerie en andere partners worstelen met het tot stand komen van goede afspraken en het betrekken van de VG-sector. Bureau RVS zal in het nieuwe jaar een startbijeenkomst organiseren waar de verschillende partners (OM, gemeenten, ggz, VG-sector, zorgkantoor, CIZ) de mogelijkheid krijgen om samenwerkingsafspraken te maken en op proces verder geholpen kunnen worden door het Landelijk Coördinerend wzd-team.
Meer weten? Klik hier voor meer informatie (onder Feiten en achtergond) of neem contact op met het Schakelpunt Personen Verward gedrag en Gevaarsrisico, Ineke Jenniskens.
Vanaf 2021 blijvend toegang tot de Wlz voor cliënten met een psychische stoornis
PGA-experts en proces- en casusregisseurs opgelet! Er treedt per 1 januari a.s. een zeer gewenste wetswijziging in werking, die betrekking heeft op de circa 10.000 Nederlanders met een psychische stoornis die een blijvende behoefte hebben aan permanent toezicht en/of 24 uur per dag zorg in de nabijheid. Deze mensen krijgen vanaf 2021 directe toegang tot zorg op basis van de Wet langdurige zorg (Wlz), die overigens wordt betaald vanuit verzekeringspremies en een eigen bijdrage. Een deel van hen valt daar nu al onder via Voortgezet Verblijf. Maar er is ook een grote groep die deze zorg nu nog krijgt via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), betaald door de gemeente. Anderen krijgen de zorg nu nog op basis van de Zorgverzekeringswet (Zvw). Waar het CIZ in het verleden een aanvraag voor Wlz-zorg nogal eens afwees, stijgen de kansen nu.
Het CIZ kan al kan starten met de indicatiestelling voor cliënten met een psychische stoornis. Cliënten van 18 jaar en ouder met een psychische stoornis kunnen vanaf 1 januari 2021 blijvend Wlz-zorg krijgen. Voorwaarde is dat het CIZ heeft vastgesteld dat zij voldoen aan de (bestaande) Wlz-toegangscriteria. De zorg voor jeugdigen met een psychische stoornis blijft onder de Jeugdwet vallen. Meer informatie over de Wet langdurige zorg kan je hier vinden.
LVB en grotere risico’s op uitbuiting
In bijna de helft van de complexe casuïstiek op het snijvlak van zorg en veiligheid zijn er aanwijzingen dat er een licht verstandelijke beperking (LVB) speelt. (Jonge) mensen met een LVB zijn kwetsbaarder om slachtoffer van criminaliteit te worden, maar ook om (onbewust) dader te zijn. Zij worden vaak niet goed begrepen en stelselmatig overschat en overvraagd, door anderen maar ook door zichzelf. Let daar ook maar eens op in de PGA: lijkt het of iemand niet wil? Het is goed mogelijk dat ‘niet kunnen’ meer van toepassing is.
Onlangs hield het Landelijk Kenniscentrum LVB een Eyeopener webinar over het herkennen van een LVB bij jongeren, want dat is nog niet zo makkelijk.
In deze sheets word je geholpen: waar moet je opletten? Wat zijn signalen dat bij de jongere sprake kan zijn van een LVB? Welke risico’s lopen jongeren met een LVB? En ook deze filmpjes zijn de moeite waard om te bekijken. Ten eerste het filmpje ‘Jong en Lastig’
Daarnaast heeft het ministerie van Justitie en Veiligheid een Virtual Reality-simulatie gemaakt om professionals in de strafrechtketen (en ook anderen) bewuster te maken van de impact van een LVB; dat zie je in dit tweede filmpje.
Tijdelijk huisverbod bij ernstige aanhoudende woonoverlast in stand gelaten
Bij tijdelijk huisverbod denk je waarschijnlijk meteen aan huiselijk geweld. Maar ook bij ernstige woonoverlast kan dit middel als laatste redding worden ingezet. Nadat met gesprekken, waarschuwingen, processen-verbaal en een gedragsaanwijzing is geprobeerd de overlast te stoppen, heeft de burgemeester van Ede een tijdelijk huisverbod voor de duur van 10 dagen opgelegd. Naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter medio november, heeft de burgemeester dit tijdelijk huisverbod inderdaad mogen opleggen. Misschien kan dit ook voor jouw gemeente een laatste redmiddel zijn. Lees de bijzonderheden in de uitspraak. Meer informatie over passende interventies bij woonoverlast en als het gaat om overlast door kwetsbare overlastgevers.
Hoorplicht Wet verplichte GGZ ‘als de geestelijke toestand het horen toelaat’
De Hoge Raad heeft op 20 november een belangrijk knelpunt weggenomen bij een crisismaatregel Wvggz. De uitspraak komt erop neer dat moet worden nagegaan óf iemand gehoord kan worden, maar dat: ‘als de psychiater zegt dat de geestelijke toestand van de inwoner het niet toelaat dat deze wordt gehoord, de burgemeester daarop mag vertrouwen. De hoorplicht hoeft dan dus niet koste wat kost volledig te worden vervuld.’ Voor de liefhebber kun je hier de lange versie teruglezen.
Lockdown geen gevolgen voor strafrechtelijke aanpak TopX
De Rechtbank en ZSM blijven tijdens de lockdown open. Dit betekent concreet dat er niets wijzigt in de strafrechtelijke aanpak van TopX-ers en andere subjecten die op het ZVH worden besproken.
