Een verlengde lockdown: extra aandacht voor kindermishandeling
- Veiligheid & Zorg -
In deze nieuwsbrief geven we je diverse luistertips, juíst in deze verlengde lockdown is het luisteren naar een informatieve en fijne podcast een goed idee! We hebben twee aanraders: een over drillraps en een over TBS. Ben je meer een lezer? Ook dan is er veel te ‘genieten’, bijvoorbeeld twee recente onderzoeken naar jeugdcriminaliteit. We besteden aandacht aan het onderzoek van de universiteit van Leiden over kindermishandeling. Er is een toename van emotionele kindermishandeling zichtbaar tijdens de lockdown. Vooral gezinnen met kinderen over wie al zorgen bestonden lijken kwetsbaar. Een aandachtpunt voor professionals nu de lockdown weer verlengd is.
Luistertips
De verlengde lockdown kan een mooi moment zijn om je te verdiepen in een nieuw onderwerp. Zet eens een podcast op!
Podcast Kleine jongens steken niet
Het afgelopen jaar werd Nederland opgeschrikt door een aantal dodelijke steekincidenten onder jongeren. De grote boosdoener volgens politie en bestuurders? Drillmuziek. Maar wat is dat eigenlijk, drill? Wie zijn de jongens die het maken? En wat zijn de oplossingen voor dit probleem? In de podcast Kleine jongens steken niet gaan Nadia Ezzeroili, Hassan Bahara, Daan Hofstee en David Slings op zoek naar de antwoorden op deze vragen. Ze nemen je ook mee in het jargon: cheffen, opps dashen, ten toes steppen; dan snap je waar het over gaat.
Deze steengoede podcast van de Volkskrant is volgens programmanager Verbinding Zorg en Veiligheid een echte aanrader.
“Af en toe ben je het Teamsen zittend voor een beeldscherm écht zat. Waar ik echt blij van werd, was tussendoor een wandeling in het bos. Soms ook het nuttige en het aangename verbindend met een podcast op mijn oren. ”
Podcastserie TBS geeft kijkje in de wereld van TBS
De podcastserie TBS volgt vier patiënten uit de TBS-kliniek Rooyse Wissel in Venray. De tbs-patiënten hebben een celstraf uitgezeten voor ernstige delicten, maar worden nu klaargestoomd voor een leven buiten de kliniek. Er zijn veel vooroordelen over tbs. Maar hoe werkt het nou echt? Wat komt er allemaal kijken bij een tbs-behandeling? Is er voor deze tbs’ers een tweede kans en wat moeten zij daarvoor doen? En wat klopt er van de wilde verhalen die de ronde doen over drank, messen en drugs? En hoe wordt zo’n behandeling ervaren door patiënten? In zeven afleveringen van 30 minuten geeft journalist Tom Veldhuijzen van KRO-NRCV voor NPO Radio 1 een beeld van wat zich afspeelt binnen de muren van een tbs-kliniek.
Over wie gaat de podcast?
De patiënten die zijn geïnterviewd zitten allemaal in een ander stadium van hun behandeling. Ze vertellen hoe ze hun behandeling ervaren, waar ze tegenaan lopen en wat het ze gebracht heeft. De behandelaren geven een kijkje in hun behandelmethodes en vertellen wat hun werk bijzonder maakt. De directie geeft algemene uitleg over tbs en wat werken bij de Rooyse Wissel voor hen betekent. Het is een mooie integere serie geworden die een realistisch beeld geeft van hoe een tbs-behandeling in zijn werk gaat en hoe patiënten en behandelaren hiermee omgaan.
Luister de podcast of download hem in je favoriete podcast app.
Leestips
De eerste leestip gaat om het recente onderzoek “Verharding van de jeugdcriminaliteit” van Ido Weijers, Henk Ferwerda & Robby Roks. Alom klinken zorgen over de ‘verjonging en verharding’ van de jeugdcriminaliteit. Toch blijft vaak onduidelijk waar het dan precies over gaat en klopt het wel? In dit artikel in het Nederlands Juristenblad proberen de auteurs tot een noodzakelijke afbakening te komen. Ze vragen daarbij in het bijzonder aandacht voor de vergeten groep van potentiële jeugdige doorgroeiers in de criminaliteit. Daar zou meer urgentie voor moeten zijn. Zie Publicaties 8 januari 2021.
De tweede leestip is Cappen voor Clout. Het is een verkennend onderzoek naar Rotterdamse jongeren, drill en geweld in het digitale tijdperk. Met onheilspellende beats, intimiderende videoclips en gewelddadige teksten kan drill – de jongste hyperlokale en hyperagressieve variant van straatrap – rekenen op de nodige maatschappelijke ophef. Tegelijk is Rotterdam de afgelopen jaren een aantal keer opgeschrikt door steekincidenten waarbij jonge daders betrokken waren. In de media wordt veelvuldig een causaal verband gesuggereerd tussen beide fenomenen: drillmuziek zou zorgen voor een toename van het steekwapengeweld onder Rotterdamse jongeren. Tot op heden ontbrak het echter aan een wetenschappelijke duiding van deze relatief nieuwe muziekvorm en de bijbehorende cultuur. In dit verkennende onderzoek schetsen onderzoekers R.A. Roks en J.B.A. van den Broek van de Erasmus universiteit een eerste beeld van de Rotterdamse drillscene, waarbij bijzondere aandacht uitgaat naar de relatie tussen muziek, geweld, straatcultuur en social media.
Tijdens lockdown meer slachtoffers van kindermishandeling
Het aantal slachtoffers van kindermishandeling is tijdens de eerste lockdown hoger geschat ten opzichte van een periode zonder lockdown. Dat zit met name in meer slachtoffers van emotionele verwaarlozing, waaronder verwaarlozing van het onderwijs en het getuige zijn van huiselijk geweld. Vooral gezinnen met kinderen over wie al zorgen bestonden lijken kwetsbaar. De resultaten van onderzoek maken duidelijk dat het sluiten van scholen en kinderopvang verregaande implicaties kan hebben voor kwetsbare gezinnen. Het is belangrijk dat professionals hier rekening mee houden bij hun interventies, nu de lockdown weer is verlengd.
Het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Leiden heeft onderzoek gedaan naar eventuele veranderingen in (onveilige) thuissituaties van kinderen tijdens de lockdown. Hoewel coronamaatregelen noodzakelijk waren om de verspreiding van het virus tegen te gaan, waren er tegelijkertijd zorgen dat deze maatregelen in sommige gezinnen tot onveilige thuissituaties zouden leiden. Professionals in de kinderopvang en het onderwijs zijn gevraagd deel te nemen aan de studie als informant en te rapporteren over vermoedens van kindermishandeling.
Schatting significant hoger tijdens de lockdown
Op basis van de informantenrapportages wordt geschat dat bijna 40.000 kinderen, oftewel 14 per 1.000 kinderen, mishandeling hebben meegemaakt tijdens de eerste lockdown in Nederland. Dat is significant hoger dan in de periode zonder lockdown, gerapporteerd door dezelfde informantengroepen in 2017. Als gekeken wordt naar de verschillende typen mishandeling tijdens de lockdown en de eerdere periode, dan blijkt er enkel voor emotionele verwaarlozing sprake te zijn van een significante toename - met name verwaarlozing van het onderwijs en het getuige zijn van huiselijk geweld. Slechts 8,6% van de gerapporteerde vermoedens betrof een vermoeden dat volgens de informanten is ontstaan tijdens de lockdown. In de helft van de vermoedens bleek het vermoeden ook voor de lockdown al te bestaan, maar tijdens de lockdown te zijn verergerd.
Gezinsfactoren als risicofactor voor kindermishandeling
Verschillende gezinsfactoren bleken een significante risicofactor te zijn voor kindermishandeling. Een laag opleidingsniveau betekende een ruim 10 keer hoger risico op kindermishandeling. In werkloze gezinnen was het risico ruim 3 keer hoger ten opzichte van niet-werkloze gezinnen. Een migratieachtergrond bleek tijdens de lockdown geen risicofactor te zijn voor kindermishandeling. Ook eenoudergezinnen en stiefgezinnen gaven geen hoger risico op kindermishandeling. De gezinsgrootte bleek enkel een risicofactor te vormen voor gezinnen met 4 of meer kinderen, het risico op mishandeling was in deze gezinnen ruim 2 keer groter dan in kleinere gezinnen. Het risico op mishandeling was niet verschillend voor jongens en meisjes en voor kinderen van verschillende leeftijden.
Afscheid van twee bestuurders
In 2020 namen we afscheid van twee bestuurders met grote invloed op en nalatenschap in het zorglandschap. We geven je graag nog wat van hun wijsheid mee!
Cornel Vader heeft afscheid genomen als directeur van het Leger des Heils. Trouw publiceerde een mooi interview met hem: Cornel Vader neemt afscheid als directeur van het Leger des Heils: ‘We zien mensen verloren raken, maar grijpen niet in’ | Trouw.
Ook Jan Berndsen, voorzitter van de raad van bestuur van Lister nam afscheid. Jan heeft een duidelijke visie op herstelgericht werken. Zijn must read boek is ‘Freedom First’, een onderzoek naar de ervaringen met wijkgerichte ggz-zorg in Triest, Italië en de betekenis hiervan in Nederland. In onderstaand filmpje vertelt Jan (samen met zijn collega’s) hier over en hoe zij deze visie overgebracht hebben naar het werk in onze regio!
