Oud en Nieuw in Hilversum: interview met Anneke La Rose
De gemeente Hilversum pakt de viering van Oud en Nieuw de laatste jaren anders aan. “Laat de jaarwisseling veilig en gezellig zijn,” is het motto daarbij. Anneke La Rose, coördinator openbare orde en veiligheid, vertelt over de aanpak van de gemeente Hilversum en deelt haar ervaringen.
Hilversum viert. Zoals ieder jaar weer een enorm feest. Wanneer zijn jullie hiermee gestart en hoe pakken jullie de voorbereidingen aan?
Wij willen dat de jaarwisseling een veilig maar vooral een gezellig evenement wordt en blijft en treffen daarvoor al sinds 2012 maatregelen. Voor die tijd hadden wij een aantal onrustige jaren. Veel vreugdevuren, veel vernielingen, veel schade en onrust. Onze burgemeester heeft in 2012, mede naar aanleiding van de ontploffing van illegaal vuurwerk in theater Gooiland, besloten het roer echt om te gooien. Hiervoor hadden we de medewerking van onze inwoners nodig. Dat vereiste veel tijd en vooral veldwerk.
We staan ieder jaar op de zaterdag voor 31 december met de burgemeester op de markt om vuurwerkbrillen uit te delen. Zo zijn wij direct in contact met veel bewoners. Wij gaan in gesprek en lichten zaken ook toe. Ook verspreiden we ieder jaar een folder met informatie over de jaarwisseling.
Dit jaar deden we dit zelfs met onze vroegere ‘tegenstander’, de vuurwerkhandelaar die in het nabije verleden een rechtszaak heeft aangespannen tegen het instellen van de vuurwerkvrije zone in het centrum van Hilversum. De vuurwerkhandelaar nam het initiatief om ons voor deze jaarwisseling te benaderen. Dit jaar hebben wij elkaar gevonden in het vragen van aandacht voor het veilig afsteken van vuurwerk. Mooi om samen met deze vuurwerkhandelaar op de markt pakketjes uit te delen met oordopjes, met brillen, met afsteeklonten en met flyers.
We letten in de periode tussen Kerst en Oud en Nieuw extra op brandbare objecten en we huren particuliere beveiliging in om te surveilleren in buurten van Hilversum. Deze beveiligers spreken mensen aan, wijzen mensen op gevaren of op regels. Zij houden Hilversum echt in de gaten. Ook de jeugdboa’s verrichten extra werkzaamheden in deze periode. Dit deden we dit jaar voor het eerst. De ervaringen zijn goed, we willen graag kijken of we dit de komende jaarwisseling weer kunnen doen of zelfs wat uit kunnen breiden.
Daarnaast proberen we ieder jaar te innoveren en mee te bewegen. We hebben twee vuurwerkvrije zones in het centrum. Een kindervuurwerkshow en een centrale vuurwerkshow. En dit jaar vijf vrijwillige vuurwerkvrije zones. Wat we volgend jaar gaan doen, weten we nu nog niet. We evalueren onze werkwijze en gaan daarna finetunen. We gaan ook informeren bij de gemeentes Amsterdam en Rotterdam. Amsterdam gaat zich ook weer beraden op een andere werkwijze. Daarnaast volgen we natuurlijk de nationale ontwikkelingen.
Hoe zorg je voor betrokkenheid en medewerking van de mensen en partijen die je nodig hebt?
We zijn eerst in gesprek gegaan met bewoners die betrokken waren bij vreugdevuren en met jongeren. We hebben onze interne en externe partners berokken en heel veel tijd geïnvesteerd om draagvlak te creëren om te stoppen met vreugdevuren. Te beginnen met een veilige en gezellige jaarwisseling. Wij nemen wat, maar wij geven ook wat: dat is de invalshoek.
Wij organiseren daarom leuke activiteiten op het marktplein, die de bewoners ook waarderen. Bewoners geven reactie en ook suggesties voor het feest op het marktplein tijdens de jaarwisseling. Wij nemen deze ideeën zoveel mogelijk mee. Met de organisatie van onze jaarwisseling begin ik in januari van het nieuwe jaar met de evaluatie en in februari beginnen we met de organisatie van de komende jaarwisseling. Wij betrekken de Provincie NH (voor de vergunning van de shows), politie, brandweer en GHOR en onze eigen interne partners bij de organisatie.
Welke zaken vielen het meest op?
Zo rond 2012 was het echt bijna niet aanvaardbaar dat wij aan de traditie kwamen. Grote branden, veel vuurwerk, veel onrust hoorde erbij. Er was in die tijd veel weerstand tegen onze plannen.
Ook kwamen er veel reacties, ook op social media, op het instellen van een vuurwerkvrije zone in het centrum van Hilversum. Er volgde een rechtszaak, gestart door een vuurwerkhandelaar, die tegen de vuurwerkvrije zone was in het centrum van Hilversum. Uiteindelijk hebben wij deze zaak gewonnen.
Er was opmerkelijk veel bijval van de gezondheidszorg, vanuit heel het land. We zijn ook betrokken bij het vuurwerkmanifest. Daarnaast worden wij regelmatig door andere gemeenten gevraagd als sparring partner of voor informatie.
Waar we tegenaan liepen was het tijds- en financiële aspect. Het is een enorm project om een en ander in goede banen te leiden. Het vergt echt veel tijd. Bewoners moeten er aan wennen, meegroeien met de ideeën. Wij merken ieder jaar dat er meer begrip komt van bewoners.
Heeft de aanpak gewerkt zoals bedoeld?
Wij merken dat onze aanpak, inclusief flyer, mooie optredens en kindervuurwerkshow en centrale vuurwerkshow, effect heeft. Er is minder onrust, er zijn geen vuren meer, de sfeer in Hilversum is beter. Er wordt minder vuurwerk afgestoken. Helaas waren er dit jaar toch meer vernielingen en onheuse bejegening van hulpverleners. Uiteraard gaan we hiermee aan de slag.
Wat kun je je collega’s in andere gemeenten meegeven voor de volgende keer?
Betrek je bewoners bij de viering van de jaarwisseling. Ga echt met hen in gesprek. Bel aan, ga de buurt in, ga praten met jongeren, met buurtbewoners en met de hulpdiensten. Creëer op die manier draagvlak. Ga met de uitkomsten aan het werk, lever maatwerk. Besef dat je een lange adem moet hebben. En besef als gemeente dat het tijd en geld en energie kost. Maar het geeft ook energie, het is een prachtig project!