Onderzoeksrapport ‘Wethouder tussen Rijk, regio en samenleving: Bestuurlijk vakmanschap in tijden van maatschappelijke onrust’
Het doel van dit onderzoek over de periode 2018 - 2023, is om lering te trekken uit ervaringen van Nederlandse wethouders met lokale uitingen van onrust over landelijke dossiers en bijkomende spanning of dilemma’s die ze hebben ervaren. Het onderzoek toont een grote verscheidenheid aan onderwerpen waarover maatschappelijke onrust kan ontstaan. Opvallend is dat de coronacrisis en de coronamaatregelen door de respondenten relatief weinig werden genoemd, terwijl asiel en migratie, de energietransitie, en bouw- en bestemmingsplannen vaker terugkwamen. Ook andere onderwerpen, zoals huisvesting, stikstof, verkeersveiligheid, natuur- en landschapsbehoud en bezuinigingen worden genoemd.
Dilemma’s
De bevraagde wethouders geven aan regelmatig druk te ervaren om trouw te blijven aan het voorgenomen beleid, terwijl ze tegelijkertijd oog moeten hebben voor de zorgen en belangen van inwoners. Dit leidt regelmatig tot dilemma's, waarbij de complexiteit van de bestuurlijke verhoudingen tussen gemeente, provincie en Rijk duidelijk naar voren komt.
Collegiaal overleg belangrijk
Uit het onderzoek komt voor wat betreft het handelingsperspectief naar voren dat in alle fasen van maatschappelijke onrust een beroep wordt gedaan op een aantal competenties en vaardigheden van wethouders, zoals communicatievaardigheden (actief luisteren, doorvragen en samenvatten), interpersoonlijke vaardigheden (empathisch vermogen en het ontwikkelen en tonen van leiderschap), cognitieve vaardigheden (waaronder creatief probleemoplossend vermogen) en omgang met de (sociale) media. De bevraagde wethouders hechten vooral veel waarde aan collegiaal overleg en intervisiegroepen om met collega’s te overleggen hoe met een bepaalde situatie om te gaan.
- Je leest het onderzoek hier
