'Bij de vraag of we ook watermeloenen wilden vervoeren, ging een alarmbelletje af’
In de week van 5 tot en met 9 juni vond de transportweek van de Landelijke Eenheid Transport Facilitated Organized Crime (TFOC) plaats. Ook het Platform Veilig Ondernemen nam deel aan deze week. Zowel bij de verkeerscontroles als bij de preventieve bedrijfsbezoeken gingen adviseurs van het PVO in gesprek met werknemers zoals chauffeurs en planners. Vaak bevestigden deze gesprekken de twijfelachtige eer die Nederland te beurt valt als grootste drugsdistributieland te wereld.
Met preventie criminaliteit te lijf gaan
‘Ah… ik dacht al. Ik heb toch niks gedaan?’ Ondanks de overtuiging van zijn onschuld, lijkt de chauffeur zichtbaar opgelucht als een agent van het programma TFOC (Transport Facilitated Organized Crime, onderdeel van de Landelijke Eenheid Politie) hem uitlegt waarom hij zojuist door een motoragent naar een parkeerplaats is gedirigeerd. De controle van zijn vrachtwagen maakt deel uit van de transportweek; een actieweek in Midden-Nederland van 5 tot en met 9 juni. Tijdens de actieweek vonden verschillende verkeerscontroles en preventieve bedrijfsbezoeken plaats, onder andere in Utrecht, Almere, Bunschoten, Vianen en Naarden.
Transportweek Midden-Nederland: Focus op preventie en bewustwording
Met zo’n 150.000 vrachtwagens die rijden voor 20.000 tot 25.000 geregistreerde transportbedrijven, is Nederland een transportknooppunt voor de hele wereld. Een feit waar de branche trots op is. Waar betrouwbare ondernemers en chauffeurs iedere dag aan bijdragen. Maar als je daarnaast bedenkt dat Nederland het grootste drugsdistributieland ter wereld is, dan kan je op je vingers natellen dat de transport- en logistiekbranche ook aan dié twijfelachtige eer een bijdrage levert. Bewust én onbewust.
Je 06-nummer op het busje is ook voor criminelen zichtbaar
Het programma Transport Facilitated Organized Crime (TFOC) probeert chauffeurs, ondernemers en andere belangrijke spelers in de logistieke sector daarom weerbaarder te maken tegen criminele inmenging. Een recent door RTL-nieuws gepresenteerd onderzoek benadrukt deze noodzaak. Uit dit onderzoek blijkt namelijk dat criminelen vrachtwagenchauffeurs omkopen, bedreigen en achtervolgen. Maikel Dop, werkzaam bij TFOC herkent dit soort verhalen. ‘Als we tijdens een controle in gesprek gaan met chauffeurs, blijkt dat er van de tien chauffeurs altijd wel een stuk of drie benaderd zijn door criminelen. Om een lading van A naar B te brengen. Als de chauffeur vervolgens vraag wat de lading is, krijg hij een vaag of geen antwoord. Maar de bedragen die ze bieden, kunnen fors zijn. Het gaat meestal om een percentage van de waarde die je voor je ‘klant’ meeneemt. Tsja; een percentage van een lading coke… Reken zelf maar uit.’
Je kan maar een keer nee zeggen
Naast de politie zijn bij de controles ook andere overheidsinstanties aanwezig zoals de Douane, de Belastingdienst en de Nederlandse Arbeidsinspectie. Ook het Platform Veilig Ondernemen (PVO), dat zich samen met ondernemers, brancheorganisaties, gemeenten, politie en andere partners richt op een veiliger ondernemersklimaat, neemt deel aan de transportweek. Michel van Kesteren, adviseur bij het PVO heeft diverse gesprekken gevoerd met chauffeurs. ‘We voeren deze gesprekken om chauffeurs bewust te maken van de signalen die er mogelijk op duiden dat ze met criminelen van doen hebben. Een chauffeur vertelde dat op een parkeerplaats het zeil van zijn trailer opengesneden was. Hij parkeert nu alleen nog maar op bewaakte, betaalde parkeerplaatsen. Of wacht met rusten tot hij bij de klant is. Opengesneden zeilen zijn natuurlijk een overduidelijk signaal; daar hoeven we qua bewustwording het gesprek ook niet over te voeren. Maar stel dat je -bewust of onbewust -in zee gaat met criminelen om eenmalig een vracht te vervoeren. Vaak is er dan geen weg terug want ze weten je een volgende keer ook weer te vinden. En dan begint ‘het spel’. Bij aankomst blijkt je trailer leeg en word je beschuldigd van diefstal van de lading. En dan mag je tot in de eeuwigheid de loopjongen zijn voor criminelen om je ‘schuld’ af te betalen. We willen iedereen dan ook op het hart drukken dat je maar één keer nee kan zeggen!’
@hotmail.com als afzender
Naast verkeerscontroles omvat de transportweek ook preventieve bedrijfsbezoeken van de verschillende overheidsinstanties. Met name de adviseurs van het Platform Veilig Ondernemen gaan tijdens deze bezoeken het gesprek aan met verschillende medewerkers van transportbedrijven. Michel: ‘In gesprek met een planner bleek al snel dat met name de ‘snelle’ vragen voor ’snelle’ transporten vaak voorkomen. Het gaat dan eigenlijk altijd om een nieuwe klant. Toen de planner vervolgens een korte check deed, bleek het bedrijf niet meer te bestaan. Ook de vraag van een andere ‘klant’ of ze naast gekoelde vis een partij watermeloenen wilden vervoeren, deed een alarmbel rinkelen. De mail met het verzoek was afkomstig van een @hotmail-adres. En daarvan kan je natuurlijk op je vingers natellen dat daar geen bedrijf achter zit. Deze planner had in ieder geval de vuistregel aangenomen om spoedjes, voorzien van goede redenen, alleen van bestaande klanten te accepteren.’
Maar wat doe ik dan als ik een pistool op mijn hoofd krijg?
Zowel Maikel van TFOC als Michel van het PVO benadrukken dat de transportweek hoofdzakelijk preventief bedoeld is om bewustwording te creëren. Maikel: ‘Wat me opviel bij de verkeerscontroles is dat het grootste deel van de chauffeurs hun papieren niet op de orde had. Van geen vervoersvergunning hebben tot een verlopen code 95; het leek wel of er met iedereen iets was. En natuurlijk treden we daar tegenop; ook je papierwinkel moet op orde zijn. Maar onze belangrijkste boodschap is; wees je bewust van de signalen. Iedere crimineel heeft transport nodig. Wij willen voorkomen dat criminelen zich in de bovenwereld gaan mengen door een relatie met bonafide bedrijven in de sector op te bouwen. Want als ze eenmaal een voet tussen de deur hebben, is het enorm lastig om ervan af te komen. Ook voor het PVO is preventie het belangrijkste doel. Michel: ‘Bij het gesprek dat ik voer, overhandig ik een folder van TFOC met daarin de verschillende signalen.
Zoals een klant die niet vindbaar is op internet en alleen contant wil betalen. Of een verzegeling van een container die ontbreekt. Vaak zijn het meerdere signalen die bij elkaar optellen. Zoals het laden of lossen van goederen op ongebruikelijke locaties, het ontbreken van een naam en ontbreken van de juiste documentatie. Maar dan moet je ze wel weten te herkennen.’ Het PVO verzorgt daarom trainingen op het gebied van signaalherkenning en kan daarnaast ondernemers ook helpen weerbaarder te worden. ‘Tijdens een controle kregen we de vraag hoe je moet handelen als criminelen met geweld dreigen. Een vervelend telefoontje kan je afkappen. Maar wat doe je als er opeens twee man sterk gewapend voor je wagen staan op een verlaten Maasvlakte? Het antwoord daarop is simpel; de eigen veiligheid gaat altijd voor. Maar trainingen die dit soort scenario’s nabootsen, kunnen wel bijdragen aan het beheersbaar houden van zo’n situatie. En daarmee de veiligheid van de chauffeur. Het is dan ook extra fijn dat minister Yeşilgöz naar aanleiding van het RTL-onderzoek een half miljoen euro heeft toegezegd om de branche weerbaarder te maken.’
Operatie Zelos: test of jij de signalen herkent
Op www.operatiezelos.nl kunnen bedrijven een brochure downloaden met signalen die duiden op mogelijke (drugs)criminaliteit, opgesteld door het programma TFOC van de Landelijke Eenheid Politie. Op de site kan je daarnaast een interactief spel spelen waarmee chauffeurs en andere professionals uit de transport- en logistiekbranche kunnen testen of ze signalen herkennen. Afhankelijk van de keuzes die de spelers maken of de signalen die ze herkennen, heeft het spel meerdere uitkomsten. Nieuwsgierig? Speel het spel direct op www.operatiezelos.nl of bekijk de trailer.
Vragen? Neem contact op met het Platform Veilig Ondernemen
Ondernemers in de regio Midden-Nederland die naar aanleiding van dit artikel vragen hebben of interesse hebben in bijvoorbeeld een bewustwordigsgeprek of een training, kunnen contact opnemen met het PVO Midden-Nederland via info@pvo-middennederland.nl. Ondernemers uit andere delen van het land kunnen contact opnemen met het PVO uit hun eigen regio. Deze contactgegevens zijn te vinden op Home - Platform Veilig Ondernemen (pvo-nl.nl).
Meld signalen en draag bij aan een veilige branche
Bedrijven of werknemers die drugs aantreffen en dus in een mogelijke gevaarsetting zitten, kunnen 112 bellen. De politie reageert dan direct en komt naar het bedrijf of de vrachtwagen toe. Als het minder urgent is, kan het bedrijf of de chauffeur ook contact opnemen met de wijk- of gebiedsagent via 0900-8844. Anoniem een melding doen kan bij Meld Misdaad Anoniem via 0800-7000.’
