Begrijpen van en omgaan met weerstand bij het zoeken naar locaties voor forensische zorg en asielopvang
In februari heeft het ministerie van Justitie & Veiligheid het rapport ‘Het begrijpen van en omgaan met weerstanden bij het zoeken naar locaties voor forensische zorg en asielopvang’ gepubliceerd. Weerstand tegen de vestiging van asielzoekerscentra en forensische zorglocaties (NIMBY-fenomeen: "Not In My Backyard"), vormt een grote uitdaging voor beleidsmakers en uitvoerende instanties. Het ministerie wil in kaart brengen hoe deze weerstand effectief te verminderen.
Dit literatuuroverzicht biedt inzicht in verklarende factoren voor het NIMBY-fenomeen en de effectieve strategieën die zijn ontwikkeld en succesvol toegepast om met NIMBY-gedrag om te gaan of dit te voorkomen.
Verklarende factoren
Onderzoek toont aan dat NIMBY-gedrag voornamelijk wordt gedreven door:
- Perceptie van dreiging en risico: Mensen ervaren dergelijke voorzieningen als een bedreiging voor hun veiligheid.
- Emotionele verbondenheid met de omgeving: Bewoners willen de samenstelling van hun buurt behouden.
- Gebrek aan vertrouwen in de overheid: Transparante communicatie is cruciaal voor acceptatie.
- Onvolledige of misleidende informatie: Onjuiste berichtgeving kan weerstand versterken.
Effectieve strategieën
Door vroegtijdige en eerlijke communicatie, participatie van de gemeenschap en het benutten van bewezen strategieën kan weerstand tegen de vestiging van opvang- en zorgvoorzieningen worden verminderd. Een geïntegreerde aanpak, waarbij belanghebbenden actief worden betrokken en lokale voordelen worden gecreëerd, leidt tot een duurzamere acceptatie van deze maatschappelijke voorzieningen. Uit de literatuur blijkt dat weerstand kan worden verminderd door verschillende interventies.
Voorstel vervolg
Om deze inzichten verder te concretiseren en toe te passen in de praktijk, wordt een vervolgonderzoek uitgevoerd waarbij interviews worden gehouden met beleidsmedewerkers, gemeenteambtenaren en experts op het gebied van NIMBY-gedrag. Het doel hiervan is om het probleem, de verklarende factoren en de effectiviteit van de beschreven strategieën te toetsen en aanvullende best practices in kaart te brengen. Op basis van de resultaten wordt een concreet advies opgesteld voor implementatie en toetsing van strategieën om weerstand te verminderen.
