Werkt voorlichting als interventie?

Werkt voorlichting als interventie?

Deze vraag stond centraal tijdens de laatste bijeenkomst van de Denktank ‘jonge aanwas in de (drugs)criminaliteit’. Onder de noemer ‘Baat het niet, dan schaadt het wel…?’ spraken professionals, ervaringsdeskundigen en experts met elkaar over de mate van effectiviteit van interventies op gedragsverandering. Zet bijvoorbeeld een voorlichtingscampagne over de gevaren van de drugscriminaliteit een jongere aan het denken? Of zijn juist interventies als individuele begeleiding en coaching bij deze doelgroep effectiever?

Henk Ferwerda: “Gedragsverandering is complex, en helemaal voor deze doelgroep. Experts hebben deze dag opnieuw aangetoond dat nabijheid, dichtbij de leefwereld van deze jongeren staan en weten wat ze bezighoudt, ontzettend belangrijk is als je naar gedragsverandering zou willen."

Verslag inzichten

De waardevolle inzichten uit deze Denktank zijn samengevat in een verslag van slechts vier pagina’s in samenwerking met kennisinstituut TNO. In deze korte video vertellen de gastsprekers hun belangrijkste boodschap. Ook was de Beeldtekenaar, Hester, live aanwezig om de presentaties van de gastsprekers visueel samen te vatten. De tekening kun je hier bekijken.

Averechts effect

De Denktank startte met presentaties van diverse professionals en ervaringsdeskundigen over hoe zij aankijken tegen dit thema. Zo stelde onderzoeker Edwin Kruisbergen dat landelijke campagnes vaak minimale of zelfs tegengestelde effecten veroorzaken. Het probleem is dat deze campagnes vaak zijn gebaseerd op onjuiste aannames over gedrag en problematiek, een onjuiste of vage doelgroepomschrijving, een gebrek aan concrete en haalbare alternatieven voor gewenst gedrag, en vaak wordt angst bespeeld met een averechts effect. 

Door de ogen van de doelgroep

Jouw mensbeeld is bepalend voor hoe jij naar de doelgroep kijkt en heeft invloed op hoe jij handelt en dus welke interventie je toepast. Dat was de overtuiging van de tweede spreker, gedragspsycholoog Kaj Bots. Erik Jongman, psychotherapeut, sprak over zijn ervaring met 1-op-1-gesprekken met de doelgroep en hoe belangrijk het is door de ogen van jongeren te kijken om ze echt te kunnen helpen en gedragsverandering te realiseren. Kaoutar Fakhir, credible messenger, sloot de middag af met haar verhaal. Zij sprak over hoe zij als ervaringsdeskundige jongeren weet te bereiken om andere keuzes te maken in het leven.

Presentaties terugkijken?

De verhalen van gastsprekers Edwin Kruisbergen, Kaj Bots en Erik Jongman kun je hier terugkijken. Hier vind je de PowerPoint en het artikel waar Kruisbergen over spreekt. 

Gedragsbeïnvloeding op verschillende niveaus

Na de inspirerende sprekers discussieerden de deelnemers met elkaar over effectieve interventies op verschillende niveaus. Op macroniveau werd gesproken over landelijke campagnes, al dan niet via (social) media. Het meso niveau omvatte groepsgerichte voorlichting in kwetsbare wijken en op scholen. En de gedragsbeïnvloeding op microniveau betrof de 1-op-1 begeleiding, coaching, hulpverlening en opvoeding. Een belangrijke randvoorwaarde van een eerste stap richting gedragsverandering van jongeren in de drugscriminaliteit is het winnen van hun vertrouwen.

Denktank ‘jonge aanwas in de (drugs)criminaliteit’

De Denktank is een initiatief van het programma Straatwaarden van RIEC Midden-Nederland en het programma Weerbaar Amsterdam van het Actiecentrum Veiligheid en Zorg Amsterdam-Amstelland. Deze Denktank was de laatste. Aan de  Denktanksessies namen gedreven professionals uit de wetenschap en de praktijk deel, alsook ervaringsdeskundigen en specialisten. Het bundelen van de denkkracht had tot doel het uitwisselen van ervaringen, het inspireren aan de hand van een ander perspectief en kritisch meekijken met nieuwe interventies, om zo te komen tot een rijker handelingsrepertoire. 

Benieuwd naar wat er bij eerdere Denktank bijeenkomsten is besproken? Beluister hier de podcasts.